- дойбы
- син.: шатыраш кітаб.Шаршылаған тақ-тайша бетіне тігіп, 24 таспен ойналатын ойын.Жолкелді үйіне келсе, папасы мен мамасы дөңгелек столда дойбы ойнап отыр (Н.Сералиев).
Синонимдер қазақша сөздік. 2015.
Синонимдер қазақша сөздік. 2015.
дойбы тасы — Бақайшық, қызасық (қызыл асық) сияқты сүйектерден жасалған дойбы ойнауға арналған тас … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
дойбы — зат. спорт. Шаршылаған тақтайша бетіне тігіп, 24 таспен ойналатын ойын, шатыраш … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
би — ақысы. Әділ билігі үшін берілетін сый сияпат. Төрелігіне риза болған дау иелері билік жасаған кісіге «б и а қ ы с ы» деп сый сияпат ұсынатын (Б. Шаханұлы, Таңд., 1, 16). Биге шығу. Дойбы тасының қарсы жақтың бірінші қатарына (төріне) жетуі. Дойбы … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
дойбышыл — сын. Дойбы ойнағыш, дойбықұмар. Карташыл, шахматшыл, д о й б ы ш ы л, кроссвордшыл хирург досы айтады (Д. Досжанов, Жолбарыс, 231) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қос — I зат. Арбаға, соқаға парлап жегілген өгіз (көлік). – Мұнысы қалай? Екі қ о с, үш кісімен не істейді? (Қ.Әбдіқадыров, Әңгім., 9). Жұрт көлік шаршады деп қ о с ы н доғарып жатқанда, қарнын кебеже теңдегендей қылып өгіздің егіс қорғанға кіргенін… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
тайынша — айдату. Дойбы ойнағанда жеңген жақтың артылған тастарын «тайынша айдату» деп атайды. Дойбы ойынында «биге шығу», «қос үйге қамау», «т а й ы н ш а а й д а т у» т.б. қалыптасқан терминдер бар (Шаңырақ, 391). Тайынша бұқа. Бір жасар бұқа, бұқашық. Т … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
шатыраш — зат. көне Дойбы … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
аңсық ойын — (Сем.: Абай, Шұб.) қызба, таңсық ойын. Дойбы деген бір а ң с ы қ о й ы н (Сем., Абай). Еш хұқықсыз жаралған пендеміз ғой. Әлде кімнің таңсығы мен а ң с ы ғ ы н басу үшін жасаған бір ойыншықпыз… (Қ. Аман., Шығ., II, 430) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
добит — (Тау., Қош.) дойбы. Кел, екеуміз д о б и т ойнап жіберейік (Тау., Қош.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
добит болу — (Орал, Чап.) ойыннан ұтылу. Ол дойбы ойнап д о б и т б о л д ы (Орал, Чап.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
закот — (Рес., Омбы) дойбы ойынында жүрер жолдың болмай тұйыққа тірелуі. Көкшетау облысының Қызылту ауданында шұлғыма … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі